ضرورت سنجش عقلی دانش ها

author

Abstract:

در اینکه شناخت انسان از واقع که علوم مختلف بشری آن را پیگیری و دنبال می‌کنند، خطاپذیر است، تردیدی نیست. دانش منطق از گذشته طراحی و تنظیم شد تا راه بخشی از عوامل خطا را مسدود کند؛ اما درباره منطق و هر دانش دیگری که درصدد تصحیح خطا و دفع و رفع آن مطرح می‌شود، این پرسش به میان می‌آید چه دانشی می‌تواند به مثابه‌ معیار عمل کرده، امکان انتقال به واقع به صورت خطاناپذیر بدان سپرده شود. عقل، موجود اکتشاف‌کننده‌ واقع، از بخشی برخوردار است که می‌توان آن را ناقد و سنجشگر معیار دانست. در عین حال این معیار به امداد و یاری نیاز دارد و مکمل آن معیار دین است که نه محدودیت را به آن راهی هست و نه امکان خطا. دین معیار عقلی را به این صورت تکریم کرده است که آن را در احتجاجات ناظر به وجود معیار دین فراخوانده است. در این نوشتار می‌کوشیم با توجه به یک آیه از کتاب خدا اعتبار معیار عقلی را در همه‌ عرصه‌های دانش و اکتشاف‌های بشری، از جمله دانش‌های شهودی و حتی در رسیدن به مقاصد دین، نشان دهیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

درآمدی بر رهیافت عرفانی به براهین عقلی/کلامی ضرورت امامت

در یک نگاه، دلایل وجوب امامت به نقلی و عقلی تقسیم می‌شود و در میان دلایل عقلی نیز برخی اهمیت بیشتری دارد. حکم عقل به لزوم هدایت مردم، تبیین و حفظ دین، و دوام لطف الاهی از آن جمله‌اند. در تحقیق پیش رو می‌کوشیم، بعد از تقریر کلامی این براهین به طور مختصر، مبانی عرفانی این براهین تبیین شود. بر اساس نگرش عرفانی، اصولاً مسئله امامت و ضرورت وجود امام، مسئله‌ای بالذات عرفانی است و حتی تبیین فلسفی آن نی...

full text

«ضرورت» و «امکان» سنجش دین‌داری

کثرت تحقیقات انجام‌شده با موضوع «سنجش دین‌داری» و تداوم روبه‌گسترش آن نشان می‌دهد که مسئله‌ای به نام ضرورت و امکانِ سنجش دین‌داری چندان موضوعیت ندارد؛‌ درعین‌حال، مانع از تردید‌افکنی در آنها و بازنگری در مقدمات بدیهی ‌‌انگاشته‌شده‌اشان نبوده و نیست. بررسی تردیدها و وارسی مجددِ موضوع نشان داد که سنجش دین‌داری واجد «ضرورتی جامعه‌شناختی» است؛ درعین‌حال که ممکن است به‌کار مروّجان دینی و کارگزاران دولت...

full text

ضرورت دانش آفرینی

در محیط‌های پیچیده و پویای امروزی، سازمان‌ها درصدد کسب مزیت رقابتی پایدار هستند. این موضوع سازمان‌ها را فراخوانده تا به جای رویای دایناسور شدن به ققنوس بیندیشند و همانند او به طور مستمر خود را بازآفرینی کنند. این مقاله ظهور و رشد تئوری‌های مدیریت دانش، سازمان یادگیرینده و محدودیت‌های آنها و ضرورت دانش‌آفرینی سازمانی را مورد بحث قرار می‌دهد که می‌تواند راهنمای مدیران برای بازآفرینی سازمان باشد. 

full text

دانش سیاسی عقلی در تمدن اسلامی: هویتها و بنیانها

تمدن جدید بر مبنای فلسفه پایه گذاری شده است از این رو ارائه دانش سیاسی در تمدن اسلامی به زبان عقلی - فلسفی ضرورتی غیرقابل انکار می باشد. شناساندن دانش سیاسی عقلی تمدن اسلامی امکان مطالعات تطبیقی از یک سو و مطالعات بین رشته ای از سوی دیگر را در است و با رویکرد « اسنادی » ، سطح بی نالمللی فراهم می کند. روش به کار رفته در این مقاله تفسیری به شناساندن دانش سیاسی م یپردازد. نوشته حاضر نحوه فهم و در...

full text

تغییر در مفاهیم دانش: نگاهی به ضرورت تکامل هستی شناسی ها

هدف این مقاله بررسی ضرورت کارآمدی هستی‌شناسی‌ها در برابر تغییرات در مفاهیم، در سازگاری با تغییرات مفاهیم دانش است. به طور کلی، هستی شناسی‌ها نوعی از ابزارهای معنایی هستند که به دلیل کاستی‌های اصطلاحنامه‌ها در بازنمون دانش، قلمروهای موضوعی را از طریق نمایش مفهو‌م‌ها و رابطه‎های میان آنها  به کار گرفته‌اند. با توجه به تحولات مفاهیم و معنا، ضروری است در ساختار هستی‌شناسی‌ها بازنگری شود و تغییراتی ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue ویژه نامه فلسفه عرفان

pages  41- 72

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023